De aandacht voor duurzaamheid is toegenomen de afgelopen jaren. Van incidenteel item in het achtuurjournaal naar dagelijks in het nieuws. “Duurzaamheid was altijd al belangrijk, maar het gevoel van urgentie stijgt en vanuit de maatschappij en de politiek neemt de druk om actie te ondernemen toe. Voorbeelden zijn:  het Klimaatakkoord van Parijs om de opwarming van de aarde te beperken en de daarvan afgeleide Nederlandse Klimaatakkoord en Klimaatwet, de afspraken over uitfasering van Gronings gas en de strengere normen voor duurzaam bouwen. We staan met z’n allen voor een enorme uitdaging, de vrijblijvendheid is er zo langzamerhand wel vanaf.”

Duurzaamheidsambitie

Het kader voor alle duurzame initiatieven in het UMC Utrecht is het duurzaamheidsbeleid. “Duurzaamheid is een heel breed begrip, al snel werd duidelijk dat het belangrijk is om focus aan te brengen. Na een brede inventarisatie hebben we gekozen voor twee duurzaamheids-thema’s: Gezond houden wat gezond is en Schone omgeving. 

Vanuit het aandachtsgebied Gezond houden wat gezond is willen we onze positieve impact vergroten. We bevorderen een gezonde leefstijl en ondersteunen onze patiënten, medewerkers en studenten om gezonde keuzes te maken en naar vermogen zelf de regie te nemen over hun gezondheid. Vanuit het aandachtsgebied Schone omgeving willen we onze negatieve impact verkleinen, de wereld om ons heen zo min mogelijk vervuilen en leefbaar houden voor toekomstige generaties. Milieuvervuiling en klimaatverandering hebben steeds grotere gevolgen voor de gezondheid van mensen en de gezondheidszorg. Juist daarom moeten wij als zorginstelling verantwoordelijkheid nemen en het goede voorbeeld geven.”  

Urgentie

“We hebben al veel maatregelen getroffen, maar er is nog veel meer nodig om ons doel – een CO2 neutraal én circulair UMC Utrecht  – te realiseren.  De toekomstige bouwprojecten bieden volop kansen om onze energievoorziening en gebouwen te verduurzamen. In het kader van het klimaatakkoord zijn we bezig met het opstellen van een CO2 routekaart waarin we aangeven hoe we toewerken naar de Nederlandse klimaatdoelen. Maar ook decentrale initiatieven zijn belangrijk. Ik ben dan ook blij met  verschillende mooie voorbeelden hiervan, zoals de Green Teams in het ziekenhuis die het gebruik van disposable bekers en suikerhoudende frisdranken willen terugdringen. Verder het duurzamer dialyseren (afdeling nefrologie), de circulaire MRI (afdeling Radiologie met Philips), het tegengaan van medicijnverspilling (divisies hart & longen en hersenen) en de pilot met een middel om restanten diclofenac uit het afvalwater te verwijderen (verpleegafdeling D4 west en D5 west met onderzoeksinstituut KWR). Niemand kent de afdelingsspecifieke processen beter dan de mensen die er werken. Ik wil daarom iedereen oproepen om te kijken wat je op je eigen afdeling kunt doen.”

Green Deal

“Om te verduurzamen is samenwerking noodzakelijk. Dat zie je terug bij een landelijk initiatief als de Green Deal Duurzame Zorg. Deze afspraak tussen overheid, zorginstellingen en andere partijen moet verduurzaming van de zorg versnellen op vier thema’s: CO2-reductie, circulair werken, medicijnen uit het afvalwater en een gezondheid bevorderende omgeving creëren. Door samen op te trekken, kunnen we meer impact hebben. Daarom is binnen de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU) een stuurgroep Duurzaamheid opgericht en gaan de UMC’s mede op initiatief van ons bestuurslid Mirjam van Velthuizen, samen duurzaam inkopen.”